Atacama Çölü’ne 500 yılda ilk kez yağmur yağdı, ama kötü haber: Bu haber canlılaşmanın değil ölümün işareti

Asırda ilk kez yağmur Atacama Çölü’ne düştüğünde, bilim insanları yaşam görmeyi beklediler. Bunun yerine neredeyse her şey öldü.

Şok edici keşif bu hafta Bilimsel Raporlar dergisinde yayınlandı. Kuzey Şili’de bulunan Atacama Çölü’nde, son 500 yıldır yağmur yağmamıştı. Fakat üç yıl önce, bölgede yeniden yağmur yağmaya başladı.

Bitirici yağmurlar

Yüzlerce yıl içinde ilk kez Şili’deki Atacama Çölü’nde yağmur yağdı ve kitlesel yok oluşa neden oldu.

Bu tür yağmurların çiçekler ve yeni yaşam tarafından takip edileceğini düşünmek doğal görünebilir. Ancak, uluslararası bir gezegensel astrobiyolog ekibi bu yağışın bölgedeki mikrobiyal yaşamın çoğunu öldürdüğünü keşfetti.

“Yağmurlar Atacama’ya geldiğinde, görkemli çiçeklenmeler oluşacağını ve çöllere hayat vereceğini umut ediyorduk. Bunun aksine, Atacama Çölü’nde yağmurun, orada yerli mikrobiyal türlerin çoğunun büyük bir yok olmasına neden olduğunu bulduk” ifadesinde, bir astrobiyolog olan Alberto Fairen bir açıklamada bulundu.

2015 yılında meydana gelen yağışlardan önce, bu kurak, Mars benzeri çölde, bilim adamları 16 farklı mikrop türünün bulunduğunu tahmin ediyorlardı. Fakat yağmurdan sonra sadece iki ila dört tür kaldı. Fairen, “Yok olma olayı çok büyüktü.”

Şili’deki Atacama Çölü’nde çok nadir bir gökkuşağı. Kredi: Carlos González-Silva

Tarihi yağış

Bilim insanları, 500 yıl içinde Atacama’da ilk kez yağmur olduğunu tahmin ediyorlar. Bu kuru tarihe rağmen, 25 Mart ve 9 Ağustos 2015 ve 7 Haziran 2017’de yağmurlar yağdı. Bu yağmurların iklim değişikliğinin Pasifik Okyanusu üzerindeki değişimden kaynaklandığını ileri sürüyorlar.

Araştırmacılar, Atacama Çölü ve tarihi yağışlarının Mars’taki yaşamla paralel olabileceğini öne sürüyor. Atacama gibi, Mars da bugün kemik-kurudur (su buzda veya toprak altında kilitlenir), ama bir zamanlar aşırı kuruluk dönemlerini kesintiye uğratan felaket selleri görülmüştür.

Atacama mikroplarının, yaklaşık 13 milyon yıl önce çölde oluşan nitrat birikintilerini beslediği de gözlemlendi. Mars’ta da benzer çökeller bulundu ve Mars’a başka bir benzerlik sağlayabilirdi.

Ek olarak, araştırmacılar, Viking uzay aracının 1970’lerde yaptığı deneyleri daha fazla keşfetmek için bu bulguları kullanabileceklerini düşünmektedir. Mars toprakları bu deneylerde sıvılarla doyuruldu ve nitratla karıştırılan mikropların su tarafından zarar görebileceğini bilerek, bu çabaları yeni bir ışık haline getirir.